Suplementacja witamin w zależności od wieku

Ludzkie ciało potrzebuje określonych witamin i minerałów do prawidłowego funkcjonowania. Warto jednak wiedzieć, że zapotrzebowanie na określone składniki odżywcze nie jest takie samo przez całe życie. Na różnych etapach życia nasze organizmy potrzebują różnych elementów. Warto o tym pamiętać, chcąc zadbać o zdrową dietę, a także planując ewentualną suplementację.

Ściąga z anatomii - kręgosłup

anatoma - kręgosłup

Budowa i funkcje kręgosłupa


kręgosłup – columna vertebralis

  1. Funkcje kręgosłupa
  2. Podział
  3. Krzywizny kręgosłupa
  4. Budowa kręgu
  5. Charakterystyka poszczególnych odcinków

1. Funkcje kręgosłupa:

  • podpora
  • kształtuje strukturę, postawę (wyprostną)
  • aparat ruchowy
  • ochronna - (chroni rdzeń – ośrodkowy układ nerwowy)
  • jak innych kości – krwiotwórcza, magazynująca

2. Podział

  • składa się z 34-35 kręgów
  • kształtem przypomina literę S
  • dzieli się na odcinki:
    • KRĘGI SZYJNE C cervicales  7
    • KRĘGI PIERSIOWE Th thoracicae  12
    • KRĘGI LĘDŹWIOWE  L lumbales  5
    • KRĘGI KRZYŻOWE  S sacrum  5
    • KRĘGI GUZICZNE od 4 do 5 (kość ogonowa)

źródło: Peter Abrahams "Atlas anatomii"

3. Krzywizny kręgosłupa:

  • LORDOZA jest to krzywizna skierowana wypukłością ku przodowi, w odcinku szyjnym i lędźwiowym
  • KIFOZA – krzywizna skierowana ku tyłowi, w odcinku piersiowym i krzyżowo-guzicznym
  • SKOLIOZA – boczne skrzywienie kręgosłupa
  • Kręgosłup noworodka posiada dwie krzywizny (obie wypukłe ku tyłowi)
    • grzbietową
    • krzyżowo – guziczną
  • W okresie kiedy dziecko zaczyna pionizować główkę z odcinka górnego krzywizny grzbietowej wytwarza się krzywizna szyjna – pierwszy odcinek lordozy.
  • W okresie, kiedy dziecko zaczyna wstawać i chodzić, z odcinka dolnego krzywizny grzbietowej powstaje krzywizna lędźwiowa.


źródło: Peter Abrahams "Atlas anatomii"

4. Budowa kręgu

Każdy kręg składa się z:
  • trzonu
  • łuku, na którym wyróżniamy 7 wyrostków:
    • kolczysty
    • 2 poprzeczne
    • 2 stawowe górne
    • 2 stawowe dolne

5. Charakterystyka poszczególnych odcinków

ODCINEK SZYJNY C1 – C7

Kręgi szyjne posiadają:
  • otwory wyrostków poprzecznych
  • z listewki przedniej wyrostka poprzecznego może rozwinąć się dodatkowe żebro (żebro szyjne), szczególnie w C6 i C7
  • przez otwory wyrostków poprzecznych – poczynając od C6 – biegnie ku górze tętnica kręgowa, zdążająca do jamy czaszki oraz
  • żyła kręgowa – zdążająca w dół
  • przed wyrostkiem poprzecznym C6 biegnie tętnica szyjna wspólna
  • wyrostki kolczyste są rozdwojone na końcu
Odcinek szyjny posiada 3 charakterystyczne kręgi:

C1 – kręg szczytowy – ATLAS

  • Nie ma trzonu, lecz zbudowany jest z dwóch łuków oraz leżących między nimi części bocznych.
  • Na częściach bocznych znajdują się dołki stawowe górne i dolne.
  • Dołki stawowe górne służą do połączenia stawowego kręgosłupa z głową, z kością potyliczną (stawy szczytowo - potyliczne)
  • Dołki stawowe dolne z kręgiem obrotowym.
  • Na tylnej powierzchni łuku przedniego znajduje się zagłębienie zwane dołkiem zębowym, przylega do niego powierzchnia stawowa zęba kręgu obrotowego.
C2 – kręg obrotowy, obrotnik – AXIS

  • W przeciwieństwie do pozostałych kręgów ma nadmiernie rozwinięty trzon w postaci tzw. zęba kręgu obrotowego
  • Służy do obracania głową
3C7 – wystający – PROMINENS

  • jest kręgiem przejściowym pomiędzy kręgami szyjnymi i piersiowymi
  • posiada wydłużony wyrostek kolczysty
źródło: Peter Abrahams "Atlas anatomii"
ODCINEK PIERSIOWY Th1 – Th12

  • Kształt i wielkość trzonów są zmienne
  • Trzon zbliżony jest do trójkąta o zaokrąglonych kątach
  • Na powierzchniach bocznych trzonu znajdują się zagłębienia pokryte powierzchniami stawowymi, zwane dołkami żebrowymi – dla połączenia z głowami żeber
  • Wyrostki kolczyste są:
    • długie,
    • pochylone skośnie ku dołowi
    • zachodzą na siebie jak rybie łuski, jak dachówka
ODCINEK LĘDŹWIOWY L1 – L5

  • Trzony:
    • wysokie,
    • duże,
    • kształcie nerkowatym
  • Wyrostki stawowe ustawione są poziomo
  • Duże, masywne wyrostki kolczyste
  • Wyrostki poprzeczne są małe i stanowią szczątkowe żebro
ODCINEK KRZYŻOWY S1 – S5

  • Zrastają się w jedną całość zwaną kością krzyżową
  • Kość krzyżowa ma kształt klina
  • Wyróżniamy na niej:
    • podstawę skierowaną ku górze, łączy się z ostatnim kręgiem lędźwiowym L5
    • wierzchołek
    • dwie części boczne
    • powierzchnię przednią – miedniczą
    • powierzchnię tylną – grzbietową
  • Powierzchnia miednicza, mocno wklęsła, posiada otwory krzyżowe
    • Wychodzą przez nie gałęzie brzuszne nerwów rdzeniowych krzyżowych
  źródło: Buchmann "Atlas anatomiiczny"

POŁĄCZENIA KRĘGÓW

 

Kręgi w kręgosłupie połączone są ze sobą za pomocą:
  • chrząstkozrostów
  • więzozrostów (więzadeł)
  • stawów
Dzięki tym połączeniom kręgosłup zachowuje dużą wytrzymałość i niezbędną ruchomość.

CHRZĄSTKOZROSTY

krążki międzykręgowe (dyski). Składa się z:
  • pierścienia włóknistego
    • tworzy część obwodową
    • zbudowany z  chrząstki, której włókna łączą sąsiednie trzony kręgów
  • jądra miażdżystego
    • zbudowane z tkanki galaretowatej, kształtu kulistego,
    • otoczone silną torebką, pomimo że znajduje się pod ciśnieniem – nie ulega odkształceniu. Dzięki tej właściwości zachowuje się jak kula w łożysku
Połączenia włókniste kręgów stanowią:

WIĘZADŁA

  • Długie
    • więzadło podłużne przednie i tylne, jak taśmy przebiegają na trzonach kręgów (łączą trzony)
  • Krótkie
    • więzadło karkowe – od łuski potylicznej wzdłuż wyrostków kolczystych kręgów szyjnych
    • w jego przedłużeniu biegnie więzadło nadkolcowe, które kończy się na grzebieniu krzyżowym pośrodkowym
    • więzadła krótkie kręgosłupa przyczepiają się do sąsiednich kręgów i przebiegają między:
    • łukami kręgosłupów – więzadła żółte
    • wyrostkami kolczystymi – więzadła międzykolcowe
    • wyrostkami poprzecznymi – więzadła międzypoprzeczne
STAWY MIĘDZYKRĘGOWE

  • tworzą powierzchnie stawowe wyrostków górnych i dolnych sąsiednich kręgów.
  • Każdy staw otacza torebka stawowa.
  • Połączenie kręgosłupa z czaszką tworzy staw szczytowo -  potyliczny

Komentarze