Zaburzenie osobowości unikającej to stan zdrowia psychicznego charakteryzujący się wszechobecnym wzorcem zahamowań społecznych i nadwrażliwością na negatywną ocenę. Osoby z tym zaburzeniem często doświadczają intensywnego lęku przed odrzuceniem, krytyką lub dezaprobatą, co prowadzi do znacznego upośledzenia w obszarach funkcjonowania społecznego, zawodowego i innych. Co warto wiedzieć o zaburzeniu osobowości unikającej?
Kluczowa charakterystyka i objawy osobowości unikającej
Najważniejsze cechy, jakimi wyróżnia się osobowość unikająca, to:
Zahamowanie społeczne:
-
Unikanie działań, które wymagają znaczących kontaktów interpersonalnych ze względu na obawę przed krytyką, dezaprobatą lub odrzuceniem.
-
Niechęć do angażowania się w nowe działania lub podejmowania ryzyka osobistego ze względu na obawę przed zawstydzeniem.
Nadwrażliwość na krytykę:
-
Wyjątkowa wrażliwość na negatywną ocenę, krytykę lub dezaprobatę.
-
Nadmierne reakcje na postrzegane lekceważenia lub krytykę, często skutkujące wycofaniem społecznym.
Unikanie interakcji społecznych:
-
Niechęć do nawiązywania kontaktu z ludźmi, jeśli nie jest się pewnym, że będzie lubiany.
-
Unikanie działań społecznych lub zawodowych, które wymagają znaczących interakcji z innymi.
Pragnienie relacji społecznych:
-
Pomimo unikania interakcji społecznych osoby z osobowością unikającą często mają silną potrzebę towarzystwa i akceptacji.
-
Zaburzenie to powoduje znaczny niepokój ze względu na konflikt pomiędzy pragnieniem kontaktu społecznego a strachem przed odrzuceniem.
Przyczyny i czynniki ryzyka osobowości unikającej
Jak wskazuje psycholog online główne czynniki i przyczyny tego typu osobowości to:
-
Czynniki genetyczne – zaburzenia osobowości często występują rodzinnie.
-
Czynniki środowiskowe – doświadczenia z dzieciństwa, takie jak zaniedbanie emocjonalne, krytyka, odrzucenie lub znęcanie się.
-
Czynniki społeczne i kulturowe – szczególnie te, które podkreślają kompetencje społeczne.
-
Błędy poznawcze – skupianie się na postrzeganych niepowodzeniach społecznych i negatywnych opiniach, przyczyniają się do utrzymywania się zaburzenia.
-
Niska samoocena i postawy samokrytyczne – są powszechne wśród osób z osobowością unikającą.
Możliwości terapii osób z osobowością unikającą
Najczęściej psycholog, w tym psycholog online zaleca psychoterapię. Stosowana może być terapia poznawczo-behawioralna (CBT), która pomaga jednostkom zidentyfikować i rzucić wyzwanie negatywnym myślom i przekonaniom na temat siebie i interakcji społecznych. Celem terapii poznawczo-behawioralnej jest ograniczenie zachowań unikających i budowanie umiejętności społecznych.
W określonych przypadkach stosowane są leki przeciwdepresyjne (SSRI, SNRI), które mogą pomóc złagodzić niektóre objawy związane z dolegliwością, takie jak depresja i stany lękowe. Leki są zwykle stosowane w połączeniu z psychoterapią, a nie jako samodzielne leczenie.
materiał zewnętrzny
Komentarze
Prześlij komentarz