- Pobierz link
- Inne aplikacje
Bukiecik z kłosów zbóż, ziół, kwiatów, owoców przynoszony do kościoła w celu poświęcenia dnia 15 sierpnia. Jaką historię ma ten zwyczaj? I dlaczego święto Wniebowzięcia Matki Boskiej znamy jako święto Matki Boskiej Zielnej?
W sierpniu każdy kwiat woła – zanieś mnie do kościoła
Jednak kult wniebowzięcia Maryi datuje się już na V wiek n.e.
Święto to nazywane jest także świętem Matki Boskiej Zielnej. Najprawdopodobniej wzięło się to z legendy głoszącej, że po otwarciu grobu Maryi nie było w nim jej ciała, a jedynie kwiaty. Już od X wieku istnieje zwyczaj święcenia ziół, owoców, zbóż i innych roślin, których o tej porze roku jest największa obfitość. Ludzie czuli sytość, wiedzieli, że dzięki plonom przetrwają kolejny rok, chcieli wyrazić swoją wdzięczność i radość. Do dzisiaj przetrwał zwyczaj święcenia bukietów, w których znajdują pierwociny z pól, zioła, owoce, kwiaty.
Jakie tradycyjne rośliny znajdujemy w bukietach?
Wiele ziół nosi nazwy ludowe związane z kultem Maryi lub Bożej Rodziny- jak np. dzwonki Panny Maryi, Boże drzewko, warkocze Matki Bożej, rękawiczki Matki Boskiej, torebka Matki Boskiej, róża Matki Boskiej, ziele Matki Boskiej, pantofelki Matki Boskiej - czy wiecie, jakie to są zioła? Jeśli nie - to rozwiązanie tej zagadki znajduje się na końcu wpisu. A może znacie jeszcze inne - bo jest ich o wiele więcej.
Często też dodawano kwiaty, które również kojarzą się z Maryją - jak róże i lilie.
Z dzieciństwa pamiętam też nabite na patyczek owoce: małe jabłko i gruszkę i sama również dodaję do bukieciku owoce. Czasami nawet dodawano ziemniaka. Tego nie robię, ale można np. gałązki leszczyny, lipy.
Te bukiety mogą mieć też różne zastosowanie - jeśli chcemy ususzyć, to wiadomo, że będą w nim zioła, które dadzą się łatwo zasuszyć, a jeśli zjeść (czy raczej wypić w postaci naparu) - to też trzeba dobrać odpowiednie składniki.
Jaki był cel święcenia ziół?
Oprócz podziękowania Bogu za dary pól - zioła wykorzystywano w celach leczniczych dla ludzi i zwierząt. Wierzono też, że po poświęceniu nabierają szczególnych mocy.
Można było nimi okadzać pomieszczenia - także gospodarcze, lub włożyć np. za święty obraz wiszący na ścianie, bądź w innych zakamarkach izby, stodoły czy obory. Uważano, że chroni to przed złym wpływem szatana, ale także przed piorunami, gradem, zarazą, rzuconymi czarami oraz szkodnikami - takimi jak myszy, które wyjadały ziarna. Ziarna z kłosów mieszano ze zbożem na pierwsze zasiewy.
W razie burzy czy gradu dodawano poświęcone zioła do ognia w piecu, aby dym unoszący się z komina rozgonił chmury, zapewnił bezpieczeństwo.
Zioła wykorzystywano też leczniczo - robiono z nich napary, herbatki i pito je przy różnych dolegliwościach.
Zioła wkładano pod poduszkę osobie umierającej i zmarłemu do trumny.
Przechowywane bukiety przynosiły szczęście w domu, zapewniały dobrobyt.
Bukietów nie można było wyrzucać, tylko paliło się je razem z zeszłorocznymi palmami wielkanocnymi.
15 sierpnia jest też Dniem Zielarzy oraz wszystkich miłośników i zbieraczy ziół. Życzę więc wszystkim obfitych zbiorów i wielu korzyści ze zbierania tych cennych roślin!
Ciekawostki:
- W Polsce obchodzimy święto Matki Boskiej Zielnej, w Czechach - Korzennej, w Estonii - Żytniej, a w Bawarii i Nadrenii - Kwietnej.
- W okresie powojennym gospodarzem dożynek był I sekretarz KC PZPR jako gospodarz całej Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, a obchodzenie dożynek miało służyć zacieśnianiu sojuszu robotniczo-chłopskiego. Niemniej pozostawiono wiele ludowych obrzędów, przyśpiewek i zwyczajów.
- Roślin w bukiecie powinno być między 7 a 77.
- Nasz słynny etnograf Oskar Kolberg pisał, ze zanim bukiet umieszczono w izbie, najpierw wkładano go do lnu lub kapusty na 6 dni.
Rozwiązanie zagadki:
Dzwonki Panny Maryi - to dziurawiec,
Boże drzewko - to bylica pospolita
pantofelki Matki Boskiej - to tojad
rękawiczki Matki Boskiej - to orlik pospolity
torebka Matki Boskiej - to tasznik
róża Matki Boskiej - to krwiściąg lekarski
warkocze Matki Bożej - to dziewanna
ziele Matki Boskiej - to rojnik
Komentarze
Prześlij komentarz