Wady klatki piersiowej to poważna sprawa - powodują upośledzenia funkcji organizmu, nieraz włącznie z zagrożeniem życia. W skrajnych wypadkach mostek może nawet zetknąć się z kręgosłupem!
Klatka piersiowa jest to część tułowia pomiędzy szyją a jamą brzuszną. Szkielet klatki piersiowej tworzą: mostek, 12 par żeber (przód) oraz 12 kręgów piersiowych (tył). Od zewnątrz szkielet pokryty jest mięśniami.
Szkielet klatki piersiowej (Sylwanowicz 1980, s. 65)
Przy prawidłowej budowie klatki piersiowej mostek powinien być wysunięty do przodu, a żebra uniesione ku górze.
Istnieją jednak wady klatki piersiowej, które dzielimy na wrodzone - powstałe w okresie płodowym i nabyte - powstałe na skutek przebytych chorób, wady rozwojowe oraz wady nawykowe.
Do wad wrodzonych zaliczamy m. in.: klatkę piersiową kurzą (szewską) i klatkę piersiową lejkowatą.
Klatka piersiowa kurza
Zniekształcenie polega na wysunięciu do przodu mostka i częściowo przymostkowych końców żeber. Klatka piersiowa bywa wąska, a częsty w tym wypadku przykurcz mięśni piersiowych powoduje wysunięcie barków do przodu. Poniżej sutków tworzy się natomiast wyraźna wklęsłość. Przez to staje się podobna do klatki piersiowej ptaków - stąd nazwa. Przyczyną tej wady są zaburzenia procesów kostnienia, a także niewłaściwe rozmieszczenie przyczepów mięśniowych.
Klatka piersiowa kurza (Kasperczyk 1996, s. 21)
Istnieją dwie odmiany klatki piersiowej kurzej. Pierwsza - gdy uwypuklona jest tylko rękojeść mostka. Położenie trzonu mostka albo jest prawidłowe, albo jest on odchylony nieco do tyłu. Druga - gdy cały mostek wysunięty jest do przodu.
Klatka piersiowa lejkowata
W tym zaburzeniu występuje lejkowate zapadnięcie dolnej części mostka wraz z dolnymi częściami żeber. Przyczyną może być zbliznowacenie odcinków przepony przylegających do mostka i żeber, zaburzenia kostnienia bądź wady rozwojowe mięśni.
Klatka piersiowa lejkowata (Kasperczyk 1996 s.21)
Ćwiczenia korekcyjne
Postępowanie korekcyjne w przypadku wad klatki piersiowej obejmuje ćwiczenia ogólnorozwojowe oraz ćwiczenia oddechowe (prawidłowe oddychanie, zwiększenie pojemności płuc, wzmocnienie mięśni oddechowych, zwiększenie ruchomości klatki piersiowej).
Przy klatce piersiowej kurzej zalecane są następujące ćwiczenia – z akcentem na fazę wydechu:
- Pozycja wyjściowa: leżenie tyłem, nogi ugięte, ramiona wzdłuż ciała. Unoszenie ramion bokiem w górę, opuszczanie przodem.
- Pozycja wyjściowa: leżenie na brzuchu, reszta – jw.
- Z laską: pozycja wyjściowa: leżenie przodem, ramiona wyprostowane w górę, szeroki chwyt laski, przenoszenie laski w tył – ramiona wyprostowane.
- Pozycja wyjściowa: leżenie przodem, dłonie pod brodą, dmuchanie w piłeczkę
- Pozycja wyjściowa: siad skrzyżny, ramiona wyprostowane w górę w skos. Terapeuta (korygujący) chwyta ćwiczącego za ramiona stojąc z tyłu. Wypychanie klatki piersiowej w przód z odmachem ramion w tył – z pomocą korygującego.
- Pozycja wyjściowa: leżenie tyłem. Nogi zgięte w kolanach, stopy oparte o podłoże, ręce zgięte w łokciach, dłonie na karku. Swobodnie oddychanie.
Przy klatce piersiowej lejkowatej akcentuje się fazę wdechu, oddychanie wspomagane jest pracą ramion: wdech – przodem w górę; wydech – bokiem w dół.
- Postawa wyjściowa: postawa zasadnicza. Marsz z równoczesnym krążeniem ramion do tyłu.
- Postawa wyjściowa: siad klęczny. Ramiona w górę wraz z wdechem, opad tułowia wraz z wydechem.
- Postawa wyjściowa: siad klęczny przed ławeczką, ćwiczenie jw. Z oparciem ramion o ławeczkę.
- Z laską: postawa wyjściowa: siad klęczny, laska trzymana w dłoniach, oparta o uda. Wyrzut laski w górę – z wdechem, opuszczenie i wydech.
- Postawa wyjściowa: Siad klęczny podparty. Odrzut jednego ramienia w górę w skos (głowa za ręką), to samo druga ręka.
- Z obręczą: postawa wyjściowa: postawa zasadnicza, trzymanie obręczy przed sobą oburącz. Wznos obręczy nad głowę do wyprostu ramion, z jednoczesnym wypychaniem głowy do góry i wspinaniem na palce.
Bibliografia:
red. Dega W., Ortopedia i rehabilitacja
Milanowska K., Gimnastyka lecznicza
red. Sylwanowicz W., Anatomia i fizjologia człowieka
