Demencja starcza dotyka bardzo wielu ludzi – zarówno kobiet, jak i mężczyzn. Zwykle ma trudny i bolesny przebieg, zarówno z perspektywy chorego, jak i jego najbliższych. Starcze otępienie może przybrać różne postaci i charakteryzować się rozmaitym przebiegiem – w zależności od stanu zdrowia osoby, jej charakteru, a także tego, co psychologowie nazywają zasobami (kontakty z rodziną, pasje, satysfakcja z życia). W jaki sposób można rozpoznać wczesne objawy demencji starczej?
Czym jest ta choroba?
Demencja występuje najczęściej u osób, które skończyły 65 lat. To osłabienie funkcji układu nerwowego, wynikające w dużej mierze z uszkodzenia połączeń między neuronami. Otępienie wynika z zaawansowanego wieku, lecz nie jest jego normalnym, rutynowo występującym objawem. Niestety, rodziny chorych często je bagatelizują, uznając, że zmiany w sposobie bycia bliskiej osoby to tylko wynik jej postępującego wieku.
Osoba, która cierpi na demencję starczą, jest w pełni świadoma tego, co dzieje się wokół niej. Pogorszeniu ulegają jednak funkcje poznawcze, takie jak pamięć, myślenie, mowa, rozumienie, czytanie czy orientacja w czasie i przestrzeni. Jak nietrudno się domyślić, objawy są niezwykle przykre i towarzyszą im liczne, negatywne emocje. Czynności, które do tej pory były bardzo proste i osoba wykonywała je codziennie, nagle zaczynają stanowić wyzwanie.
Jak rozpoznać pierwsze objawy?
Istnieje wiele różnorodnych objawów otępienia starczego. Ich liczba i nasilenie zależą od mnóstwa czynników. Kiedy należy się zaniepokoić i poszukać pomocy?
- Osoba starsza wpada w apatię, nie ma motywacji do działania, wycofuje się z życia społecznego.
- Pojawiają się problemy z koncentracją.
- Osoba starsza zapomina nazw prostych przedmiotów, imion bliskich.
- Zaczynają się trudności z mową i pamięcią bieżących zdarzeń i informacji, przy równoczesnym zachowaniu pamięci przeszłości.
- Trudności z orientacją w przestrzeni, z czynnościami, które dotychczas nie sprawiały kłopotów.
Odpowiednio szybka i właściwa reakcja może spowolnić rozwój demencji, a nawet (w szczególnych przypadkach) go zatrzymać.
Jak postępować po rozpoznaniu objawów?
Niekiedy nakłonienie osoby starszej do wizyty u psychiatry, psychologa czy neurologa bywa bardzo trudne. Warto szukać sposobów, by to zrobić, lub chociaż wezwać lekarza na wizytę domową. Lekarz przeprowadzi szczegółowy wywiad z chorym oraz jego bliskimi, a także zleci wykonanie testów psychologicznych. Demencję starczą leczy się, podając odpowiednie leki łagodzące objawy. W początkowych stadiach otępienia ważne stają się ćwiczenia stanowiące profilaktykę. To przede wszystkim rozmowy, rozwiązywanie krzyżówek, czytanie książek czy prowadzenie dziennika. Takie z pozoru proste czynności pozwalają utrzymać procesy poznawcze w możliwej sprawności. Wielu lekarzy poleca też przyjmowanie preparatów zawierających oleje ogórecznika lekarskiego, miłorząb japoński, żeń-szeń czy wyciągi z innych roślin, wspomagających układ nerwowy człowieka.
