Czaszka składa się z:
- kości czaszki mózgowej – mózgoczaszki
- pełni rolę ochronną, ogranicza jamę czaszki i chroni mózgowie
- kości czaszki trzewnej – trzewioczaszki (twarzoczaszki)
- ochrania początkowy odcinek dróg oddechowych i przewodu pokarmowego
MÓZGOCZASZKA
- w czaszce mózgowej wyróżniamy:
- sklepienie
- podstawę
- ściany: przednią, 2 boczne i tylną
- kości czaszki mózgowej jest 8:
- kość czołowa
- dwie kości ciemieniowe
- potyliczna
- dwie skroniowe
- sitowa
- klinowa
KOŚĆ CZOŁOWA
nieparzysta, składa się z:
- łuski czołowej wypukłej ku przodowi
- ogranicza od przodu i góry jamę czaszki
- brzeg tylny łączy się z kośćmi ciemieniowymi szwem wieńcowym
- na powierzchni zewnętrznej są widoczne i wyczuwalne guzy czołowe
- poniżej znajdują się łuki brwiowe
- części oczodołowej
- pośrodku posiada wcięcie sitowe, w której leży blaszka sitowa (kość sitowa)
- tylne brzegi kości oczodołowej łączą się ze skrzydłami mniejszymi kości klinowej
- między oczodołami znajduje się część nosowa, która łączy się z kośćmi nosowymi
- wewnątrz kości czołowej znajdują się zatoki czołowe (puste powietrze)
- ujścia zatok czołowych otwierają się do jamy nosowej
- części nosowej
KOŚĆ SITOWA
nieparzysta, bierze udział w ograniczeniu:
- jamy czaszki
- oczodołów
- i jamy nosowej
Zbudowana jest z 2 prostopadle ustawionych do siebie blaszek (poziomej i pionowej )
- blaszka pionowa wchodzi w skład przegrody kostnej jamy nosowej
- jej górna część zwana jest grzebieniem kogucim
- blaszka pozioma posiada liczne, drobne otworki, przez które nerwy węchowe z jamy nosowej przechodzą do jamy czaszki.
KOŚĆ CIEMIENIOWA
- parzysta
- leży przed łuską kości potylicznej (czyli przed kością potyliczną)
- są połączone szwem strzałkowym
- kości ciemieniowe z kością potyliczną łączą się szwem węgłowym
źródło: Buchmann ATLAS ANATOMICZNY
KOŚĆ POTYLICZNA
- nieparzysta
- stanowi tylną część sklepienia i podstawy czaszki
- składa się z:
- łuski potylicznej
- dwóch części bocznych
- części podstawnej
- części te ograniczają otwór wielki kości potylicznej
- łączy on jamę czaszki z kanałem kręgowym (poprzez kości kręgosłupa)
KOŚĆ SKRONIOWA
- parzysta
- tworzy boczną część sklepienia czaszki i podstawy czaszki
- składa się z trzech części:
- skalistej
- łuskowatej
- bębenkowej
KOŚĆ KLINOWA
- nieparzysta
- tworzy część środkową podstawy czaszki
- jest wklinowana pomiędzy inne kości czaszki
- od przodu łączy się z:
- kością czołową i
- kośćmi twarzy (podniebienna, szczęka, kość jarzmowa)
- z boków:
- z tyłu:
- kształtem przypomina motyla
- składa się z:
- trzonu
- jest to część środkowa, ma kształt sześcianu, lejka
- posiada zagłębienie zwane siodełkiem tureckim – leży tam przysadka mózgowa
- skrzydeł większych
- wyrostków skrzydłowych
- skrzydeł mniejszych
TWARZOCZASZKA
źródło: Buchmann ATLAS ANATOMICZNY
Składa się:
KOŚĆ NOSOWA
- parzysta
- ma kształt prostokątnej płytki
- tworzy przedni odcinek ściany górnej jamy nosowej
KOŚĆ ŁZOWA
- parzysta
- wchodzi w skład przyśrodkowej ściany oczodołu
- jej część przednia razem z wyrostkiem czołowym szczęki tworzy dół woreczka łzowego, który przechodzi w kanał nosowo-łzowy
KOŚĆ PODNIEBIENNA
- tworzy tylny odcinek podniebienia kostnego
źródło: Buchmann ATLAS ANATOMICZNY
SZCZĘKA
- składa się z trzonu
- stanowi część pionową szczęki
- wewnątrz znajduje się duża jama powietrzna zwana zatoką szczękową
- wyrostka podniebiennego
- wyrostka zębodołowego
ŻUCHWA
- jest ruchoma
- połączona czaszką za pomocą stawów skroniowo – żuchwowych
- wyróżniamy w niej:
KOŚĆ JARZMOWA
- parzysta
- tworzy boczną część twarzy
- od jej ustawienia zależy kształt twarzy
MAŁŻOWINA NOSOWA DOLNA
- parzysta
- leży na ścianie bocznej jamy nosowej
- przyczepia się do powierzchni nosowe trzonu szczęki
LEMIESZ
- nieparzysta
- leży na podstawie zewnętrznej czaszki
- rozpięty pomiędzy podniebieniem kostnym i dolną powierzchnią trzonu kości klinowej
- z przodu łączy się z blaszką pionową kości sitowej i tworzy część tylną przegrody kostnej nosa
KOŚĆ GNYKOWA
- nieparzysta
- o kształcie podkowy
- leży na szyi, powyżej krtani, przed odcinkiem szyjnym kręgosłupa
- przyczepiają się do niej niektóre mięśnie szyi, języka i gardła