Ściąga z anatomii - budowa tkanki kostnej

Tkanka kostna – jeden z rodzajów tkanki łącznej


Podział kości:

• Długie ( kończyny)
• Krótkie (nadgarstek)
• Płaskie  ( np. w kościach biodrowych, mostek, w czaszce )
• Różnokształtne (np. w kościach twarzoczaszki, kręgosłupa)
• Pneumatyczne (ze względu na budowę wewnętrzną) – kość pusta zawierająca powietrze
• Kształt kości – zależny od funkcji jaką pełni dana okolica

Budowa kości:

Kość składa się z trzech warstw:

1. Okostna
2. Istota zbita
3. Istota gąbczasta

1. OKOSTNA

otacza każdą kość (błona składająca się z dwóch warstw):

1. Warstwa zewnętrzna – pełni rolę ochronną
2. Warstwa wewnętrzna – pełni rolę odżywczą i odbiorczą (przekaźnikową)

• naczynia krwionośne (tętnice, żyły, naczynia włosowate)
• naczynia limfatyczne
• nerwy

2. ISTOTA ZBITA

W  przekroju przypomina słoje lub cylindry – wynika to z równomiernego rozłożenia związków organicznych i nieorganicznych

• organiczne – włókna klejodajne, białko, kolagen, osseina (elastyczność)
• nieorganiczne – wapno, fosfor (twardość)

OSTEOBLASTY – żywe komórki kostne – tworzą, odbudowują kość. Występują przede wszystkim w fazie rozwoju kości. Później, w okresie dojrzałym, pojawiają się w wypadku uszkodzenia kości.
OSTEOKLASTY – komórki kościogubne
OSTEOCYTY – potrzebne przy wymianie składników mineralnych pomiędzy krwią i kościami
OSTEONY – mają kształt nieregularnego cylindra, utworzonych z blaszek kostnych wokół: KANAŁÓW HAVERSA – w nich przebiegają naczynia krwionośne

3. ISTOTA GĄBCZASTA

• przypomina gąbkę, ponieważ beleczki kostne ułożone są w formie kratownicy. Daje to siłę, podporę.
• w kościach długich – znajduje się przede wszystkim w nasadach, w trzonie - jama szpikowa
• w kościach płaskich, różnokształtnych – równomiernie rozłożona

Szpik kostny

• znajduje się w trzonach kości długich oraz na całej powierzchni innych kości
• Stanowi ok 4,5% ciężaru ciała dorosłego człowieka, objętość zmienia się wraz z wiekiem
• Dwie postacie szpiku:
• Czerwony
• wytwarzający elementy komórkowe krwi
• wypełnia przestrzenie międzybeleczkowe istoty gąbczastej
• powstają w nim krwinki czerwone (erytrocyty) oraz
• krwinki białe posiadające w cytoplazmie ziarnistości (granulocyty)
• Żółty
• znajduje się w kanałach szpikowych trzonów kości długich
• utracił on zdolność wytwarzania krwinek - nieaktywny (zawiera tkankę tłuszczową)
• w okresie płodowym – był szpikiem czerwonym
• w stanach dużego spadku liczby krwinek czerwonych, szpik żółty może stać się narządem krwiotwórczym

Funkcje kości

• Kości stanowią szkielet będący mechaniczna konstrukcję dla całego ciała
• Kości kończyn połączone stawami wraz z mięśniami umożliwiają nam ruch, chodzenie, bieganie, czynności dnia codziennego, jest to:
• bierny narząd ruchu – wsparcie dla mięśni – kości kończyn i obręczy: barkowej i miednicznej,
• ochrona narządów głębiej leżących (czaszka chroni mózg, klatka piersiowa chroni serce i płuca, miednica chroni narządy rozrodcze)
• magazyn minerałów (wapń, pierwiastki śladowe)
• krwiotwórcza (w kościach znajduje się szpik kostny, który produkuje komórki krwi)