Odgrywa istotną rolę w tkankowym transporcie chłonki, czyli limfy do układu żylnego oraz pełni funkcję obronną
CHŁONKA:
- płyn o charakterze zawiesiny
- zawiera:
- produkty przemiany materii
- białka
- tłuszcze
- limfocyty
- droga limfatyczna umożliwia transport substancji, które nie mogą natychmiast zmieszać się z krwią i muszą zostać „przefiltrowane” (sadza, bakterie, komórki nowotworowe)
- prąd limfy jest znacznie wolniejszy niż prąd krwi, gdyż w układzie limfatycznym nie ma pompy, jaką w systemie krwionośnym jest serce
- dzięki kieszonkowatym zastawkom w naczyniach limfatycznych przepływ chłonki odbywa się tylko w jednym kierunku
UKŁAD LIMFATYCZNY OBEJMUJE:
- narządy limfatyczne pierwotne:
- narządy limfatyczne wtórne:
- węzły chłonne
- migdałki
- śledziona
- skupienia grudek chłonnych w jelicie
Narządy limfatyczne:
- naczynia włosowate
- naczynia prowadzące
- naczynia transportujące
- pnie chłonne
UKŁAD LIMFATYCZNY
1. żyła szyjna wewnętrzna 2. węzły chłonne pachowe 3. przewód piersiowy 4. śledziona 5. zbiornik mlecza 6. węzły chłonne jamy brzusznej 7. naczynia limfatyczne przedramienia
źródło: Buchmann Atlas anatomiczny
NARZĄDY LIMFATYCZNE
GRASICA
- narząd zbudowany z dwóch płatów, otoczonych torebką łącznotkankową
- leży w śródpiersiu górnym
- dolna część sięga do worka osierdziowego
- górna – wykracza poza mostek
- w grasicy limfocyty pochodzące ze szpiku dojrzewają i wyspecjalizowują się nabywając zdolność reakcji immunologicznych
- w grasicy znajdują się głównie limfocyty T
- po okresie dojrzewania stopniowo ulega zanikowi tłuszczowemu
- nadczynność grasicy występuje w niektórych postaciach miastenii (nieprawidłowy spadek siły mięśniowej w czasie pracy)
- dodatkowo grasica jest powiększona - po jej usunięciu dolegliwości łagodnieją
ŚLEDZIONA
- leży w lewej okolicy podżebrowej, na poziomie od 9 do 11 żebra
- masa wynosi od 150 do 200 g
- funkcje:
- wytwarzanie limfocytów,
- fagocytowanie zużytych krwinek czerwonych
- wytwarzanie przeciwciał
- pełni rolę magazynu krwi i regulatora ciśnienia
NACZYNIA LIMFATYCZNE I WĘZŁY CHŁONNE
- Naczynia i węzły chłonne poszczególnych części ciała dzielimy na powierzchowne i głębokie
- Największym głównym naczyniem chłonnym jest PRZEWÓD PIERSIOWY:
- uchodzi w lewym kącie żylnym (jest to miejsce połączenia żyły podobojczykowej z żyłą szyjną wewnętrzną lewą)
- drenuje (zbiera chłonkę) z całej dolnej część ciała (kończyny dolne, miednica, brzuch) i lewej górnej połowę ciała
- Prawą górną część ciała drenuje PRZEWÓD CHŁONNY PRAWY, uchodzący do prawego kąta żylnego
- Przewód piersiowy rozpoczyna się w górnej części jamy brzusznej zbiornikiem mleczu
- Powstaje on z połączenia pni chłonnych lędźwiowych zbierających chłonkę z dolnej części ciała.
- Naczynia chłonne powierzchowne usytuowane są w skórze i tkance podskórnej
- Naczynia i węzły chłonne głębokie usytuowane są w sąsiedztwie naczyń krwionośnych
- Naczynia chłonne mają zastawki – powodują że chłonka przepływa w jednym kierunku
- Naczynia chłonne odprowadzają chłonkę do węzłów chłonnych, np. w obrębie:
- głowy:
- potyliczne
- przyuszne
- policzkowe
- żuchwowe
- jarzmowe
- szyi:
- podżuchwowe
- szyjne
- podbródkowe
- i in.:
- Powiększone węzły chłonne, leżące powierzchownie, są wyczuwalne palpacyjnie, np.:
- podżuchwowe
- szyjne
- nadobojczykowe
- pachowe
- pachwinowe
- Powiększenie ograniczone (zlokalizowane) sugeruje przyczynę miejscową.
- Zajęcie uogólnione wskazuje na chorobę nowotworową, w tym nowotworu układu limfatycznego - potrzeba dokładnego badania (tomografia, scyntygrafia)
WĘZEŁ CHŁONNY
1. żyła 2. tętnica 3. naczynia odprowadzające 4. torebka 5. beleczki 6. centra rozrodcze 7. naczynia doprowadzające
źródło: Buchmann Atlas anatomiczny
