Suplementacja witamin w zależności od wieku

Ludzkie ciało potrzebuje określonych witamin i minerałów do prawidłowego funkcjonowania. Warto jednak wiedzieć, że zapotrzebowanie na określone składniki odżywcze nie jest takie samo przez całe życie. Na różnych etapach życia nasze organizmy potrzebują różnych elementów. Warto o tym pamiętać, chcąc zadbać o zdrową dietę, a także planując ewentualną suplementację.

Karmienie przez gastrostomię: wprowadzenie+algorytm


Gastrostomia, percotaneous endoscopic gastronomy, PEG,  - stomia odżywcza. Zabieg wykonywano po raz pierwszy w 1979 r. Jest to stomia wytworzona na żołądku: wprowadzenie drenu, sondy do żołądka przez  powłoki skórne. Inne rodzaje stomii odżywczej to:
  • jejunostomia (stomia na jelicie czczym)
  • ezofagostomia (stomia na przełyku)
Metoda ta stosowana jest wówczas, gdy niemożliwe jest przyjmowanie pokarmu doustnie z przyczyn:
  • choroby nowotworowe (np. przełyku)
  • choroby neurologiczne (udar)
  • urazy (zwłaszcza głowy, np. oparzenia)
Dwie metody karmienia:
  • małych dawek (małe dawki często podawane)
  • ciągłego wlewu (grawitacyjnego lub za pomocą pompy) z przerwą nocną lub bez niej
Wykorzystywane są:
  • dieta szpitalna
  • dieta przemysłowa - stosowany zwłaszcza przy niedoborach żywieniowych
  • mix przygotowywany w warunkach domowych - wymaga zachowania ostrożności
Opieka:
  • Skórę wokół drenu należy dokładnie obserwować, czy nie występują zaczerwienienia lub obrzęki.
  • Miejsce to trzeba przemywać wodą, mydłem o  pH 5,5 i dokładnie osuszać.
  • Smarować maścią ochronną w celu natłuszczenia.
  • Założyć gazik, wcześniej rozcięty
  • Pamiętać o kontroli wypróżnień
  • Do karmienia pacjenta nieprzytomnego układać w pozycji półwysokiej
  • Obserwować pacjenta - czy nie występują inne niepokojące objawy, np. gorączka 

ALGORYTM:


Cel:

możliwość podania pokarmu bezpośrednio do żołądka przez wprowadzony cewnik.

Przygotowanie zestawu: 

Materiały i środki:
  • serwetki lub lignina do zabezpieczenia ubrania lub pościeli przed zabrudzeniem,
  • strzykawka 50 lub 100 ml typu Janetta,
  • rękawiczki,
  • fartuch foliowy,
  • gazik, plaster, pasta uszczelniająca,
  • środek do dezynfekcji,
  • sól fizjologiczna lub woda destylowana,
  • posiłek zmiksowany
  • zatyczka.

Przybory i sprzęt: 
  • przyrząd do żywienia enteralnego (w razie konieczności),
  • kubek,
  • pojemnik na posiłek,
  • miska nerkowata,
  • zacisk,
  • stolik przyłóżkowy,
  • taca,
  • parawan,
  • kosz na odpady zakaźne. 

Sposób wykonania. 

  1. Zapoznaj się ze stanem chorego.
  2. Przygotuj chorego do karmienia przez PEG (nawiąż kontakt i współpracę, poinformuj o celu i istocie czynności, uzyskaj zgodę i udziel pacjentowi stosownych wyjaśnień).
  3. Umyj i zdezynfekuj ręce.
  4. Przygotuj zestaw.
  5. Ustaw tacę z przyborami na stoliku przyłóżkowym.
  6. Ustaw parawan.
  7. Sprawdź rozmieszczenie na stanowisku pracy materiałów, przyborów i sprzętu potrzebnego do wykonania karmienia przez PEG.
  8. Załóż fartuch foliowy i rękawiczki.
  9. Zapewnij pacjentowi pozycję siedzącą lub półsiedzącą.
  10. Raz dziennie wykonaj jeden pełen obrót cewnikiem.
  11. Raz dziennie zmień gazik pomiędzy klinem a powierzchnią skóry i w razie potrzeby nałóż pastę uszczelniającą.
  12. Zabezpiecz pościel ligniną.
  13. Sprawdź zaleganie treści pokarmowej w żołądku.
  14. Przepłucz cewnik 20-30 ml wody.
  15. Sprawdź temperaturę posiłku (maks. 30°C)
  16. Zaciśnij zacisk na cewniku.
  17. Zaaspiruj strzykawką pokarm.
  18. Połącz strzykawkę z cewnikiem.
  19. Zwolnij zacisk.
  20. Podaj powoli pokarm.
  21. Zaciśnij zacisk i rozłącz strzykawkę od cewnika.
  22. Powtarzaj czynność aż do podania całości posiłku (jednorazowo można podać maksymalnie 300 ml mieszanki pokarmowej).
  23. Po podaniu posiłku przepłucz cewnik wodą (do 50 ml).
  24. Zamknij cewnik zatyczką.
  25. Zwolnij zacisk (nie wolno zaciskać peanem, gdyż niszczy cewnik).
  26. Pozostaw pacjenta w pozycji półsiedzącej przez ok. 30 minut.
  27. Zdejmij rękawiczki i fartuch foliowy.
  28. Wykonaj higieniczne mycie i dezynfekcję rąk.

Uporządkowanie sprzętu, materiału, otoczenia:
  • zdezynfekuj użyte przybory i sprzęt,
  • uporządkuj je i umieść na właściwym miejscu,
  • zagospodaruj odpady,
  • odstaw parawan,
  • zapewnij estetyczny wygląd najbliższego otoczenia,
  • udokumentuj wykonanie czynności.

Udrożnianie zatkanego cewnika:
  • Cewnika nie można udrażniać prowadnicą. Najskuteczniejszą metodą jest napełnienie cewnik rozpuszczonymi enzymami trzustkowymi, Colą lub Pepsi.

Karmienie przez jejunostomię. 

  • Rozpoczyna się je od podawania rozcieńczonych mieszanek (do 1 zalecanego stężenia) z szybkością 25 ml/godz. Optymalnie jest korzystać w tym przypadku z diety przemysłowej podawanej za pomocą pompy żywieniowej. Z każdym dniem zwiększamy stężenie posiłku i prędkość podania aż do uzyskania standardowego trybu podania.