Wydostanie się krwi poza naczynia, na skutek przerwania ciągłości ścian naczyń.
Możemy utracić bez szkody dla zdrowia 500 ml krwi.
Utrata od 1000 do 1500 ml krwi prowadzi do wstrząsu hipowolemicznego (spowodowany zmniejszeniem o 20% ilości krwi lub płynów w organizmie).
Powyżej 1500 ml - jest to śmiertelna utrata krwi.
- wewnętrzny - do jam ciała
- zewnętrzny - krew wypływa na zewnątrz organizmu
Krwotoki dzielimy na:
- tętniczy - pulsujący w rytm skurczów serca, krew jest silnie utlenowana jasnoczerwona. Niezatrzymany krwotok tętniczy powoduje śmierć.
- żylny - krew wypływa wolniej, jest ciemnoczerwona.
- miąższowy - przy uszkodzeniu większej liczby naczyń
włosowatych, narządów miąższowych, takich jak wątroba, nerki. Krew płynie z całej uszkodzonej powierzchni.
- włośniczkowy - punktowy, widoczny na skórze, tkankach, błonach śluzowych wysięk krwi. Spowodowany może być urazem, wzrostem ciśnienia żylnego, niedoborem witaminy C.
- sercowy
w wyniku rany zadanej w serce. Może też dojść do pęknięcia serca przy rozmiękaniu ściany serca wskutek zawału.
- aortalny na skutek urazu lub pęknięcia aorty spowodowanego osłabieniem ścian aorty czy nadciśnienia.
Krwotok przewlekły - trwa długo, np. z krwawiących wrzodów żołądka.
Krwotok ostry - nagły, bezpośrednio zagrażający utratą życia.
Krwotok nawrotowy - powtarzający się..
Objawy krwotoku zewnętrznego:
- pojawienie się krwi po przerwaniu ciągłości skóry,
- bladość śluzówek,
- przyspieszone, słabe tętno
- utrata przytomności
Co można zrobić?
- nałożyć opatrunek i ucisnąć miejsce krwawienia (kończynę unieść)
- opatrunek można zabezpieczyć bandażem - i cały czas uciskać
- w razie przesiąknięcia opatrunku krwią - nałożyć nową warstwę (na wierzch) i nie przestawać uciskać
- można zastosować ucisk na tętnicę powyżej miejsca krwawienia lub użyć opaski uciskowej - jednak nie może być ona założona zbyt długo, może doprowadzić do uszkodzenia nerwów, mięśni, martwicy tkanek
Objawy krwotoku wewnętrznego:
- bladość skóry i śluzówek
- szybkie tętno
- ból przy ucisku
- krew w moczu, wymiocinach
- zaburzenia świadomości
- utrata przytomności
Co można zrobić?
- schłodzić miejsce krwotoku
- ułożyć poszkodowanego w odpowiedniej pozycji:
- na plechach - gdy krwotok występuje w jamie czaszkowej lub jamie brzusznej
- w pozycji siedzącej - gdy w klatce piersiowej
- rozpocząć reanimację w razie zatrzymania oddechu i akcji serca
- wezwać pomoc
Nie można:
- podawać pokarmów ani napojów
- przemieszczać poszkodowanego
Na co dzień najczęściej spotykamy się z krwotokiem z nosa. Co robimy:
- sadzamy poszkodowanego z głową pochyloną do przodu;
- można ucisnąć nos poniżej części kostnej (nie dłużej niż na 10 min.)
- nakładamy zimne okłady na czoło, kark i nasadę nosa
- gdy krwawienie nie ustaje po 30 min. - wzywamy pomoc
