Krok 1 – plan działania
Na formularzu załączonym do zadania egzaminacyjnego sporządź plan działania, który składa się z:
- wykazu problemów higienicznych i opiekuńczych chorego
- wykazu zaplanowanych czynności niezbędnych do wykonania zadania
- wykazu materiałów pomocniczych i środków czystości potrzebnych do wykonania zadania
- wykazu przyborów toaletowych i sprzętu potrzebnych do wykonania zadania
Ad 1:
Rozpoznanie problemów (problemem pacjenta jest brak możliwości samodzielnego umycia włosów) – w tej części planu wpisz:
- pacjent jest leżący i nie może samodzielnie umyć włosów
- włosy są przetłuszczone i sklejają się
- mycie głowy należy wykonać w łóżku z powodu braku możliwości
- stan zdrowia, brak warunków przemieszczania się pacjenta do łazienki
- celem zabiegu jest oczyszczenie skóry głowy i włosów z brudu i łoju za pomocą szamponu ( lub mydła )
- umycie włosów ułatwi bezbolesne rozczesywanie i czesanie
- poprawi to wygląd, a w efekcie samopoczucie pacjenta
Ad 2:
Wykaz niezbędnych czynności według kolejności ich wykonania:
- sprawdzenie, jak pacjent się czuje
- poinformowanie pacjenta o planowanym myciu włosów i uzyskanie jego zgody na wykonanie tej czynności
- przygotowanie materiałów pomocniczych, środków higienicznych, przyborów toaletowych i sprzętu, niezbędnych do wykonania zadania
- przygotowanie chorego do mycia głowy
- przygotowanie sali, w której będzie wykonywane mycie głowy
- osłonięcie łóżka parawanem
- dostosowanie wysokości łóżka
- higieniczna dezynfekcja rąk
- założenie ochronnego fartucha foliowego
- założenie rękawiczek ochronnych
- zabezpieczenie pościeli i ubrania
- odpowiednie ułożenie pacjenta
- ułożenie głowy pacjenta na wanience pneumatycznej
- rozczesanie włosów
- sprawdzenie termometrem temperatury wody
- polanie głowy wodą
- nałożenie szamponu i mycie włosów
- spłukanie szamponu z włosów
- posadzenie pacjenta
- owinięcie głowy ręcznikiem
- usunięcie wanienki
- ułożenie poduszek i okrycie ich ręcznikiem, ułożenie pacjenta w bezpiecznej i wygodnej pozycji
- rozczesanie i suszenie włosów suszarką
- czesanie
- dostosowanie wysokości łóżka, uporządkowanie otoczenia pacjenta
- mycie i dezynfekcja sprzętu
- wyrzucenie odpadów
- higieniczna dezynfekcja rąk
Ad 3:
Wykaz materiałów pomocniczych i środków higienicznych
materiały pomocnicze:
- folia jednorazowa
- waciki
- serwetki z ręcznika jednorazowego
- rękawiczki lateksowe
- fartuch foliowy
- dwa ręczniki (mały i duży)
środki higieniczne:
- szampon do włosów, odżywka lub balsam ułatwiający rozczesywanie włosów
- środek do dezynfekcji przyborów toaletowych
- środek dezynfekcyjny do rąk
- ciepła woda
Ad 4:
Wykaz przyborów toaletowych i sprzętu
- szczotka i grzebień do rozczesania włosów
- termometr
- sprzęt:
- wanienka pneumatyczna do mycia włosów w łóżku
- dwa wiadra
- dwa dzbanki
- suszarka do włosów
- parawan
- taca
- krzesło
- stolik przyłóżkowy
- pojemnik na odpady medyczne
- wózek na brudną bieliznę
Krok 2 – wykonanie zadania
zapytaj pacjenta, jak się czuje i czy wyraża zgodę na umycie włosów.
- Jeżeli pacjent wyraża zgodę, przygotuj pokój (zamknij okno i drzwi, by uniknąć przeciągów).
- W pokoju powinno być ciepło, ok. 22 st. C.
- Temperaturę sprawdź na termometrze ściennym.
- na tacy umieść zestaw środków higienicznych i przyborów toaletowych.
- Postaw tacę na stoliku przyłóżkowym.
- Ustaw krzesło z oparciem w nogach łóżka, po prawej stronie pacjenta.
- Powieś ręczniki i folię na oparciu krzesła.
- Na odkładanym blacie szafki przyłóżkowej (lub dodatkowym taborecie) ustaw wanienkę do mycia głowy.
- Obok łóżka postaw taboret na wiadro z ciepłą wodą.
- Na podnóżku lub podłodze przy zagłówku łóżka ustaw wiadro na zużytą wodę.
- sprawdź, czy stanowisko pracy jest w pełni przygotowane.
- Suchymi rękami podłącz suszarkę do prądu i sprawdź, czy działa.
- Upewnij się, że środki, których będziesz używał mają zachowany termin przydatności do użycia (zaznaczony na opakowaniu).
- wykonaj higieniczną dezynfekcję rąk – załóż ochronny fartuch foliowy.
- nalej wody do wiadra i dzbanków, osłoń łóżko parawanem i załóż rękawiczki ochronne.
- poinformuj pacjenta, że rozpoczynasz mycie głowy i o przebiegu tej czynności.
- Jeżeli ze strony pacjenta nie ma sprzeciwu zdejmij z łóżka dodatkowy koc, zaczynając od wyjęcia jego brzegów (jeżeli są podwinięte pod materac).
- Koc odłóż na krzesło lub na szczyt łóżka od strony nóg
- Popraw odpowiednio do potrzeb wierzchnie przykrycie i pomóż pacjentowi usiąść
Uwaga: Podczas pomocy przy siadaniu chwyć i pociągnij pacjenta za bark bliżej środka pleców – podobnie podtrzymuj pacjenta w trakcie układania poduszek. Nie wolno chwytać tylko pacjenta za szyję
- jedną poduszkę odłóż na krzesło.
- drugą złóż wpół i ułóż na wysokości barków pacjenta.
- następnie opuść zagłówek łóżka.
- poduszkę i materac osłoń folią i dużym ręcznikiem
- za złożoną poduszką (na ręczniku) umieść wanienkę.
- pacjenta ułóż w pozycji na wznak, by pod łopatkami miał złożoną poduszkę, a głowę nad wanienką.
- zapytaj pacjenta, czy jest mu wygodnie.
- wąż spustowy wanienki umieść w ustawionym przy łóżku wiadrze.
- osłoń ręcznikiem szyję i ramiona pacjenta.
- pościel i ubranie pacjenta możesz dodatkowo zabezpieczyć folią
- rozczesz włosy pacjenta.
- termometrem sprawdź temperaturę wody (powinna mieć ok. 38 st. C)
- mycie włosów rozpocznij od polania ich wodą z dzbanka, który powinieneś trzymać za głową pacjenta.
- nałóż szampon na włosy i umyj je masując skórę głowy opuszkami palców.
- spłucz starannie szampon.
- czynność tę powtórz dwa razy.
- po drugim myciu nałóż odżywkę lub balsam.
- jeżeli także ten środek wymaga spłukania, wykonaj końcowe płukanie, które powinno usunąć resztki środków pielęgnujących włosy.
- owiń głowę pacjenta ręcznikiem i pomóż mu usiąść, chwytając za bark.
- odłóż wanienkę na szafkę, a ręcznik i folię przykrywające poduszkę powieś na szczycie łóżka.
- ułóż poduszki i ponownie je przykryj folią i ręcznikiem.
- małym ręcznikiem, którym owinąłeś głowę pacjenta wytrzyj mu włosy.
- ułóż pacjenta wygodnie na poduszkach, podnieś zagłówek na odpowiednią wysokość i przystąp do rozczesywania i suszenia włosów.
- poinformuj pacjenta, że będziesz używać suszarki, by nie wystraszył się jej dźwięku i podmuchu ciepłego powietrza.
- włącz suszarkę i sprawdź (na swoim policzku), czy strumień powietrza nie jest zbyt gorący.
- w czasie suszenia zapytaj też o to kilkakrotnie pacjenta.
- po wysuszeniu uczesz włosy pacjenta.
- pomóż pacjentowi unieść się na tyle, by usunąć z poduszki podkład i ręcznik.
- ręczniki rozwieś na ramie łóżka lub oparciu krzesła do wyschnięcia lub wyrzuć do pojemnika na brudną bieliznę.
- popraw pościel, załóż koc.
- uporządkuj przybory.
- Z grzebienia i szczotki pacjenta zbierz wilgoć serwetką z papierowego ręcznika i zdejmij wyczesane włosy zawijając je w tę serwetkę (może to być też papier toaletowy)
- sprzęty, które wymagają mycia odnieś do miejsca przeznaczonego do tej czynności.
- po zakończeniu zadania czyste przybory powinny zostać odłożone na miejsce, np. przybory należące do pacjenta powinny znajdować się w jego szafce.
- dostosuj wysokość łóżka do potrzeb pacjenta.
- usuń odpady.
- odsłoń parawan.
- zdezynfekuj i umyj sprzęt.
- zdejmij rękawiczki i fartuch foliowy.
- Wykonaj higieniczną dezynfekcję rąk.
- wpisz do dokumentacji potwierdzenie wykonania czynności.
Na końcową ocenę, poza wykonaniem czynności w sposób prawidłowy i w odpowiedniej kolejności mają wpływ:
- utrzymanie kontaktu głosowego z pacjentem w trakcie wykonywania czynności
- utrzymanie porządku na stanowisku pracy
- bezpieczeństwo: czy zdający jest świadomy ryzyka:
- przegrzania
- wyziębienia
- poparzenia
- podrażnienia oczu szamponem
- zalania wodą twarzy i uszu
- wygoda pacjenta
- zachowanie prawa do intymności (parawan)
- uzasadnienie kolejności wykonywania czynności w fazie:
- planowania
- przygotowania
- wykonania
- dokładne przez zdającego oceny wykonanego mycia głowy z uwzględnieniem zaspokojenia potrzeby estetycznej i higienicznej lub leczniczej (pasożyty)
