Zakażenie szpitalne - związane jest z pobytem chorego w szpitalu, powstaje i rozwija się w czasie pobytu w szpitalu lub po opuszczeniu szpitala, a nie występuje w momencie przyjęcia do szpitala. Dotyczy zarówno pacjentów jak i personelu.
Zakażenia szpitalne dzielimy na:
Egzogenne - wywołane przez florę innego pacjenta, najczęściej za pośrednictwem personelu medycznego lub ze źródeł takich jak: sprzęt medyczny, żywność i in.
Endogenne - spowodowane przez florę własną pacjenta, najczęściej w trakcie zabiegów medycznych, w trakcie których flora zostaje przeniesiona z jednego miejsca w inne.
Zakażenia w środowisku szpitalnym powodowane są przez bakterie, wirusy i grzyby.Najczęściej są to:
- gronkowce: Staphylococcus aureus i Staphylococcus epidermidis
- paciorkowce: Streptococcus pneuoniae
- pałeczka ropy błękitnej: Pseudomonas aeruginosa
- pałeczka okrężnicy: Escherichia coli
- wirusy - np.WZW
- MRSA - gronkowiec złocisty odporny na metycylinę
- grzyby: candidia albicans
Drogą zakażenia bezpośrednią jest:
- kontakt personelu z chorym,
- kontakt pacjenta z pacjentem
oraz pośrednio:
- sprzęt służący do zabiegów
- systemy wentylacyjne
Lokalizacja zakażenia:
- miejscowa - dotyczy głównie skóry i błon śluzowych
- układowa - najczęściej dotyczy układu moczowego
- uogólniona - np. sepsa
Skąd się biorą zakażenia szpitalne? Przede wszystkim z błędów popełnianych przez personel:
- zbyt rzadkie, niedokładne mycie rąk: HIGIENICZNE MYCIE RĄK
- stosowanie niewłaściwych środków do mycia rąk,
- brak dezynfekcji rąk,
- nie zmienianie odzieży na roboczą,
- noszenie zabrudzonej odzieży roboczej,
- samodzielne pranie odzieży roboczej,
- stosowanie niewłaściwych lub nieprawidłowo użytych środków dezynfekcyjnych,
- nieprawidłowe sprzątanie, czyli używanie niewłaściwych środków, zbyt małej ilości wody,niezachowanie kolejności sprzątania,
- nieprawidłowości w stanie sanitarnym szpitala,
- niewłaściwy transport pacjentów i sprzętu.
Jak zapobiegać zakażeniom szpitalnym?
Aseptyka:
ogół zachowań, których celem jest utrzymanie bakteriologicznej jałowości środowiska, materiałów opatrunkowych i sprzętów, które ma na celu ochronę przed zakażeniom i wnikaniem drobnoustrojów chorobotwórczych w strefy ich pozbawione.
Antyseptyka:
ogół procedur, których celem jest odkażenie używanych materiałów opatrunkowych i sprzętów przez stosowanie różnego rodzaju środków niszczących lub hamujących rozwój organizmów chorobotwórczych takich jak np. środki chemiczne, wysoka temperatura, promieniowanie.
Dezynfekcja:
ogół procedur, których celem jest ograniczenie występowanie organizmów patogennych w obrębie rany, pola operacyjnego, stosowanych narzędzi i materiałów medycznych.
Sterylizacja:
ogół procedur, których celem jest zniszczenie wszystkich organizmów chorobotwórczych oraz ich form przetrwalnikowych i zarodników.
Odpady medyczne
Sposób postępowania z odpadami medycznymi reguluje rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 30 lipca 2010 r.