Zdrowie - jest to stan równowagi:
- biologicznej - fizycznej - występuje prawidłowe funkcjonowanie komórek, tkanek, narządów i układów w organizmie
- psychicznej – umiejętność prawidłowego reagowania na określone reakcje zachodzące w środowisku.
Podłożem wielu chorób jest stres
- społecznej – wiąże się z pełnieniem określonych ról społecznych, które wpływają na nasz komfort psychiczny
Choroba jest brakiem tej równowagi.
Na organizm destrukcyjnie wpływają niekorzystne czynniki:
zewnętrzne:
- temperatura otoczenia
- czynniki chemiczne (smog, spaliny)
- biologiczne (brak higieny)
wewnętrzne:
- nadmierne lub zbyt małe wydzielanie niektórych enzymów (insulina)
- geny
Podział chorób:
I. Choroby psychiczne i somatyczne
- Choroba psychiczna – na pierwszy plan wysuwają się zmiany w zachowaniu człowieka - nieadekwatne
do sytuacji.
- Choroba somatyczna – na pierwszy plan wysuwają się zmiany w ustroju człowieka jako jednostki biologicznej.
II. Choroby czynnościowe i organiczne
- Choroby czynnościowe – o przewadze zaburzeń czynności z nieznacznymi lub odwracalnymi zmianami morfologicznymi (np. nerwice).
- Choroby organiczne – w których rozwijają się trwałe lub przejściowe zmiany anatomiczne (choroby nowotworowe)
III. Choroby zakaźne i niezakaźne
- Choroby zakaźne – wywołane przez czynniki biologiczne (drobnoustroje, wirusy, pasożyty). Często uwarunkowane są przeniesieniem żywego drobnoustroju
z jednego osobnika na drugiego.
- Choroby niezakaźne – wszystkie inne choroby wywołane przez inne czynniki
IV. Choroby dziedziczne
- Stany patologiczne przekazywane potomstwu genetycznie przez rodziców.
V. Choroby wrodzone
- zmiany chorobowe, które płód nabywa w trakcie ciąży
VI. Choroby nabyte
- schorzenia, które ujawniają się w określonych fazach życia człowieka i są spowodowane różnorodnymi czynnikami zewnętrznymi (np. pylica)
Objawy choroby:
1. subiektywne (podmiotowe), odczuwane przez samego chorego np.:
2. obiektywne (przedmiotowe), które zauważalne, można je zbadać:
- ciepłota ciała
- zmiana kolorytu powłok skórnych
Przebieg choroby:
1. Choroby przewlekłe (długotrwałe), których nie można wyleczyć
- choroby reumatyczne
- gościec przewlekle postępujący
- obturacyjna przewlekła choroba płuc
- cukrzyca
- przewlekłe wrzodziejące zapalenie jelita grubego
2. Choroby ostre - w których objawy występują nagle, a potem następuje okres wyleczenia
- ostre zapalenie wyrostka robaczkowego
- grypa
- zapalenie płuc
3. Choroby podostre – przebiegają łagodniej od ostrych
- zapalenie oskrzeli
- infekcja kataralna
Drogi szerzenia się choroby:
1. Przez krew i chłonkę
2. Przez ciągłość -przenoszenie choroby z jednej okolicy na sąsiednią
3. Naturalnymi kanałami ustroju
4. Za pośrednictwem układu nerwowego (tężec)
Zejście choroby, czyli jej zakończenie, zależy od:
1. Siły i czasu działania czynnika chorobotwórczego
- gdy czas działania czynnika chorobotwórczego jest krótkotrwały i nie zadziała (np. bardzo krótki kontakt z osobą chorą)
- gdy ten czas jest dłuższy – możemy się zarazić
2. Sił obronnych organizmu - zależą np. od miejsca, w którym żyjemy, ludźi, z którymi się kontaktujemy - nie można żyć w izolacji od wszelkich wirusów
3. Od ogólnych warunków w jakich przebywa ustrój w czasie choroby -w odpowiednich warunkach choroba minie szybciej
Wyzdrowienie
jest to ponowne osiągnięcie równowagi ustroju ze środowiskiem zewnętrznym.
W zależności od tego, w jaki sposób chory ustrój odzyskał sprawność fizjologiczną wyróżniamy:
- Wyzdrowienie całkowite – zostaje przywrócona całkowita równowaga organizmu
- Wyzdrowienie częściowe – dochodzi do równowagi częściowej, pomimo nieodwracalnych zmian anatomicznych poszczególnych narządów (amputacja).
- Wyzdrowienie niepełne – gdy występują nieodwracalne zmiany anatomiczne, związane z czynnościami ustroju (usunięcie części jelita = zmiana procesu trawienia i defekacji).
Rodzaje leczenia:
1. Przyczynowe
- stosowanie środków i sposobów mających zniszczyć i usunąć przyczyny choroby
2. Bodźcowe
- leczeniem bodźcowym wzmacniamy m.in. odporność organizmu (szczepienia ochronne)
3. Objawowe (symptomatyczne)
- polega na usunięciu lub zmniejszeniu poszczególnych objawów chorobowych:
- podwyższonej temperatury ciała
- likwidacja bólu
- obniżenie podwyższonego ciśnienia tętniczego krwi
4. Chirurgiczne (operacyjne)
- ma na celu nieodwracalne usunięcie zlokalizowanego źródła choroby np. narządu
5. Wzmacniające (oszczędzające)
- polega na likwidowaniu dużych strat, które nastąpiły w organizmie (przy anoreksji, w chorobach nowotworowych)
